Luidsprekers in bijzondere en extreme omstandigheden

Uitleg over de verschillende certificeringen voor luidsprekers

Ook in bijzondere en extreme omstandigheden wil je natuurlijk kunnen vertrouwen op je luidsprekers. Hoe kies je een luidspreker die bestand is tegen het water en chloor in een zwembad? Kan een luidspreker op het terras gebruikt worden, zonder dat deze aangetast wordt door weersinvloeden? Welke luidspreker kan gebruikt worden in een omgeving waar gewerkt wordt met gevaarlijke stoffen? Er zijn hiervoor verschillende certificeringen, om te kunnen afleiden in welke mate een luidspreker beschermd is tegen bepaalde invloeden van buitenaf. Hieronder lichten we deze certificeringen toe.

Bescherming tegen vaste en vloeibare stoffen

De IEC (International Electrotechnical Commission) definieert en publiceert internationale standaarden voor alle elektrische, elektronische en gerelateerde technologieën. De standaarden worden uitgedrukt in een International Protection Rating. Deze IP-aanduidingen bestaan uit twee cijfers: het eerste getal geeft de beschermingsgraad tegen indringen van vreemde voorwerpen, het tweede getal de mate van bescherming tegen vocht. Zo is een luidspreker met de aanduiding IP54 bestand tegen stof en opspattend water.

Bescherming tegen specifieke invloeden

Een andere certificering van de IEC, is IEC 60068. Dit is de internationale standaard voor klimatologische en mechanische beproeving van elektrotechnische producten. Het getal 2, dat achter 60068 staat, geeft aan dat er getest is onder de gegeven omstandigheden of met de betreffende stoffen. Het laatste getal in de reeks staat voor de specifieke situaties of stoffen. De meest voorkomende IEC aanduidingen bij luidsprekers zijn de volgende.

• IEC 60068-2-5: biedt bescherming tegen UV-/zonnestraling. Deze luidsprekers zijn geschikt voor buitengebruik.
• IEC 60068-2-11: biedt bescherming tegen zout(nevel). Deze luidsprekers kunnen bijvoorbeeld gebruikt worden in de voedselindustrie.
• IEC 60068-2-42: biedt bescherming tegen zwaveldioxide (SO2). Deze luidsprekers zijn ideaal voor gebruik in, onder andere, raffinaderijen.
• IEC 60068-2-60: biedt bescherming tegen chloor. Dit maakt deze luidsprekers zeer geschikt voor gebruik in bijvoorbeeld een zwembad.

Explosievrij

ATEX is de naam van de Europese richtlijnen die apparatuur controleren, bedoeld voor gebruik in (potentieel) explosiegevaarlijke omgevingen. ATEX is verplicht in de EU en wordt in samenwerking met IECEx steeds meer internationaal erkend. Alle apparaten die in een potentieel gevaarlijke omgeving gebruikt worden, moeten ATEX gecertificeerd zijn. ATEX luidsprekers worden gemerkt met het CE merk, het ‘Ex’ merk en de specificaties die gelden voor die luidspreker. Deze code is opgebouwd uit verschillende onderdelen. Ten eerst wordt onderscheid gemaakt tussen de soort explosie die zich kan voordoen: gasexplosies (veroorzaakt door brandbare gassen, procesdampen of nevel) en stofexplosies (zoals die zich voordoen in de voedsel en hout industrie). De gebied categorieën worden onderverdeeld in risico zones (0, 1 of 2), naar aanleiding van de frequentie waarmee de gassen er aanwezig zijn. Afhankelijk van de frequentie, wordt ook een risiconiveau vastgesteld (a, b of c). Hoe hoger het risico, hoe veiliger de luidspreker moet zijn. De luidspreker moet dan ook een bepaald beschermingsniveau (1, 2 of 3) hebben, die overeenkomt met die risiconiveaus. Apparatuur dat ondergronds (in mijnen) gebruikt wordt, wordt onderverdeeld in groep I. Voor gebruik bovengronds geldt groep categorie II. Daarachter wordt het type gas weergegeven waarop de luidspreker getest is, zoals Propaan (A), Ethyleen (B) en Waterstof (C). Ook de temperatuurklasse (T1-T6) is een onderdeel van de certificering, dit houdt in dat het oppervlak van de luidspreker een bepaalde temperatuur niet zal overschrijden. De luidspreker kan met verschillende technieken beschermd worden, zoals niet-ontstekend, overdruk en verhoogd veilig. Al deze verschillende onderdelen, en hun bijbehorende codering, vormen samen de markering van de certificering. Tau levert bijvoorbeeld de LH3-UC25XS en de LH3-UC25XL. Deze vuurvaste, explosieveilige hoornluidsprekers zijn voorzien van de certificering ‘II 2G Ex d e mb IIB + H2 T4 Gb’, de losse onderdelen staan hier voor het volgende.

• II: apparatuur voor bovengronds gebruik.
• 2: hoog risiconiveau.
• G: atmosfeer bevat gas.
• Ex: beschermingstechniek.
• (Ex) d: drukvaste behuizing (explosieveilig).
• (EX) e: verhoogd veilig.
• (EX) mb: behuizing geschikt voor zone 1 (of 21).
• IIB: getest voor Ethyleen/Diethylether.
• H2: ook goedgekeurd voor Acetyleen.
• T4: temperatuurklasse 4, het oppervlak van de luidspreker zal 135°C niet overschrijden.
• Gb: geschikt voor gebruik in atmosferen die gas bevatten & hoog beschermingsniveau, ook nog veilig na een fout.

Certificering voor  branddetectie- en alarmsystemen

EN 54, ontwikkeld door CEN (Comité Européen de Normalisation), is een verplichte norm in Europa voor branddetectie- en brandalarmsystemen. Tegenwoordig geldt het ook voor gesproken woord ontruimingssystemen. De standaard is over de hele wereld erkend en wordt dan ook toegepast op enkele landen buiten de EU. De norm specificeert vereisten en laboratoriumtesten voor alle componenten in een branddetectie- of alarmsysteem. Het doel ervan is om te zorgen dat de betreffende producten alleen op de Europese markt komen als deze adequaat zijn voor hun beoogde gebruik. De certificering zorgt voor harmonisatie van de technische normen van producten op het gebied van gezondheid, prestatie en veiligheid. Alleen als aan de eisen voldaan is, mag het EN 54 merk op het product aangebracht worden. Voor luidsprekers geldt dat er eisen worden gesteld aan de constructie en robuustheid van de luidsprekers en ook aan de werking onder klimaat- en mechanische omstandigheden. Zij krijgen dan het certificaat EN 54-24.

De juiste luidspreker voor elke omgeving

Tau denkt graag mee over een passende luidspreker voor iedere situatie. Ook biedt het enthousiast team audiospecialisten van Tau begeleiding bij het ontwerp en de installatie van projecten, zodat men  verzekerd is van een betrouwbare oplossing. In de showroom van Tau kunnen de mogelijkheden en geluidskwaliteit van de merken uit het portfolio van Tau worden ervaren. Daarnaast heeft Tau vrijwel alle producten van zijn merken op voorraad, om snel te kunnen voorzien in projecten.

Ook op zoek naar de perfecte audio oplossing? Of wil je als eindgebruiker een installatie laten uitvoeren door onze dealers? Neem dan contact op of bel +31(0)50 549 9090.